Geschreven
door
op donderdag, 27 september 2012
Vrijdag
14 september gaf het ABVV het startschot voor de campagne rond het
Interprofessioneel Akkoord (IPA) met een geslaagde betoging van van
10.000 militanten in de rijkere wijken van Elsene.
Het
IPA legt een kader vast voor de onderhandelingen in de sectoren en
bedrijven voor het bereiken van nieuwe CAO's voor de periode 2013-2014
in de privé-sector. Op 15 september zouden de vakbonden en de patroons
een gemeenschappelijk advies moeten gegeven hebben over de
welvaartsvastheid van de uitkeringen. Dit is noodzakelijk om de
opgelopen achterstand van de uitkeringen terug in te halen. Sinds een
aantal jaren wordt dit geweigerd door de patroons en wordt dit als
pasmunt gebruikt in de onderhandelingen rond een IPA. Wat uiteraard een
vorm van chantage is.
Even terugblikken...
Het
vorige IPA (2011-2012) voorzag een loonnorm van 0,0% voor 2011 en 0,3%
voor 2012. Het werd door twee vakbonden verworpen (ABVV en ACLVB) en
goedgekeurd door een meerderheid van het ACV. Uiteindelijk heeft de
regering een dwingende loonnorm opgelegd van 0,0% in 2011 en 0,3 % voor
2012. Hiertegen zijn belangrijke mobilisaties geweest van de vakbonden
met een aantal stakingen die relatief goed zijn opgevolgd. Een aantal
sectorakkoorden die de loonnorm –som maar lichtjes- overstegen hebben,
zijn niet algemeen bindend verklaard: patroons die zich hieraan willen
onttrekken hebben de mogelijkheid om dit te doen.
De wet van 1996
De regering Dehaene- Di Rupo liet de wet inzake het concurrentievermogen stemmen in
1996.
Die legt op dat er om de twee jaar een vergelijking moet gemaakt worden
met de ons omringende landen over de loonsevolutie en dat er een
loonnorm moet opgelegd worden. Onze lonen mogen niet meer stijgen dan in
Nederland, Frankrijk, Duitsland en Luxemburg. Deze loonnorm is in de
loop der jaren alsmaar strikter geworden: maximale stijging van 3,4 %
boven de index in 2001-2002, 2,2 % in 2003-2004, 1,2 % in 2007-2008,
enkel € 125 netto in 2009 en € 250 in 2012 en voor de afgelopen twee
jaar zoals gezegd enkel 0,3 % in 2012. Voor de periode 2013-2014 stelt
de Nationale Bank voor om maximale loonsverhogingen all in" vast te
leggen: de lonen mogen maximaal met een bepaald percentage stijgen, en
dit met inbegrip van de inflatie.
Als
de lonen in 2013 enkel met 2 % mogen stijgen zal dit onafgezien van de
inflatie zijn en voor 2014 hetzelfde verhaal. De wet van 1996 keert
hiermee de logica van de sociale onderhandelingen om: vroeger diende een
IPA om alle minimumlonen te verhogen. Daarna konden sterkere sectoren
eventueel verder gaan. Van een solidariteitsakkoord is het IPA verworden
tot een keurslijf voor iedereen.
De logica omkeren
Om
uit deze situatie te geraken is het noodzakelijk dat de vakbonden
opnieuw aansluiten bij de oorspronkelijke logica van het IPA als een
solidariteitsakkoord voor iedereen. De eerste voorwaarde hiervoor is het
opstellen van een consequente eisenbundel om de uitkeringen en de
minimumlonen te verhogen. Enkel op deze manier kan vermeden worden dat
de stijgende levensduurte leidt tot een bijkomende verarming van de
bevolking. Geen enkele ingreep aan de index mag aanvaard worden: niet
onder de vorm van een indexsprong, niet onder de vorm van
"all-in"-akkoorden. Voor alle bedrijven en sectoren moet de vrijheid van
onderhandelen hersteld worden. Hiervoor is het noodzakelijk om de
loonnorm te doen verdwijnen. Verder moet de loonkloof aangepakt worden
en moet het schandaal van de jongerenlonen verdwijnen.
Doorgedreven mobilisatie is nodig!
De
eerste concrete gevolgen van de activering van de werklozen zullen in
het najaar duidelijk worden. Tienduizenden gezinshoofden en
alleenstaanden zullen hun uitkering zien dalen, terwijl tienduizenden
samenwonende langdurige werklozen zullen terugvallen naar een uitkering
van €484 per maand. De vakbonden moeten dringend deze situaties
aanklagen en de werklozen hier rond mobiliseren. Onder de werkenden moet
het eisenprogramma van de vakbonden uitgelegd worden en het belang
hiervan. Tegelijkertijd moet een duidelijke en consequente
mobilisatiecampagne gestart worden. Enkel op deze manier kan vermeden
worden dat het volgende IPA een lege doos wordt.
Wordt vervolgd...